ท่องเที่ยวลาวยังไม่ผลกระทบ แต่ผู้ประกอบการ “กังวลใจ” หลังเหตุนักท่องเที่ยวเสียชีวิตต้องสงสัยได้รับพิษเมทานอล

ที่มาของภาพ, Social Media/Handout

23 พฤศจิกายน 2024

รัฐบาลลาวระบุว่า ได้เริ่มสอบสวนหาสาเหตุเพื่อนำตัวผู้กระทำความผิดเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมตามกฎหมายแล้ว หลังเกิดเหตุ 6 นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติเสียชีวิตจากการต้องสงสัยได้รับพิษเมทานอล

วันนี้ (23 พ.ย.) รัฐบาล สปป. ลาว ได้ออกมาแสดงความเสียใจอย่างสุดซึ้งต่อการเสียชีวิตของนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติในเมืองวังเวียง แขวงเวียงจันทน์ และขอแสดงความเสียใจอย่างจริงใจต่อครอบครัวของนักท่องเที่ยวที่เสียชีวิต

กระทรวงการต่างประเทศของลาวเผยแพร่แถลงการณ์ผ่านเว็บไซต์กระทรวง โดยระบุว่า รัฐบาลลาวได้เริ่มดำเนินการสอบสวนหาสาเหตุเพื่อนำตัวผู้กระทำความผิดเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมตามกฎหมายแล้ว และยืนยันว่ารัฐบาลลาวให้ความสำคัญและใส่ใจในเรื่องความปลอดภัยของนักท่องเที่ยวทั้งในประเทศและต่างประเทศมาโดยตลอด

ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา มีรายงานยืนยันนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ 6 รายเสียชีวิตจากเหตุการณ์ที่เชื่อว่าเป็นเกิดจากพิษของสุราปนเปื้อนเมทานอลในวังเวียง แหล่งท่องเที่ยวชื่อดังของลาวในแขวงเวียงจันทน์

สำหรับผู้เสียชีวิต ประกอบด้วย บิอังกา โจนส์ ชาวออสเตรเลีย, ฮอลลี โบว์ลส์ ชาวออสเตรเลีย, ซิโมน ไวท์ ทนายความชาวอังกฤษวัย 28 ปี, ชายชาวอเมริกันที่ไม่ได้เปิดเผยชื่อ, และหญิงชาวเดนมาร์ก 2 คน อายุ 19 และ 20 ปี

Skip เรื่องแนะนำ and proceed readingเรื่องแนะนำ

Quit of เรื่องแนะนำ

ขณะนี้ยังไม่มีข้อมูลแน่ชัดว่ามีผู้ป่วยอีกกี่ราย แต่ตำรวจสากลกำลังดำเนินการสืบสวนอยู่ โดยพุ่งเป้าไปที่โฮสเทลที่มีรายงานว่าเหยื่อบางรายพักอยู่ จากการเช็คอินของพวกเธอ ก่อนออกไปท่องเที่ยวในเวลากลางคืน

ปัจจุบัน นานา แบ็กแพกเกอร์ โฮสเทล (Nana Backpacker Hostel) แจ้งปิดให้บริการชั่วคราว และถูกถอดออกจากแพลตฟอร์มของเอเจนซีจองที่พักออนไลน์ Hostelworld โดยเอเจนซีรายนี้ระบุในแถลงการณ์ว่า ได้ติดต่อลูกค้าทุกคนในเมืองวังเวียงและพื้นที่โดยรอบแล้ว แจ้งให้ใช้ความระมัดระวังเมื่อดื่มแอลกอฮอล์ และซื้อผลิตภัณฑ์จากผู้ขายที่มีชื่อเสียงเท่านั้น

ผู้จัดการโฮสเทลถูกสอบปากคำถึงความเชื่อมโยงกับกลุ่มนักท่องเที่ยวที่เสียชีวิต เขาปฏิเสธข้อกล่าวหา และยืนยันว่าเขาเสิร์ฟเพียง “วอดก้าลาว” ฟรีให้กับแขกของโฮสเทลราว 100 คนในคืนนั้น

ทั้งนี้ ยังไม่มีการยืนยันอย่างเป็นทางการใด ๆ ว่าผู้เสียชีวิตทั้ง 6 รายเสียชีวิตเนื่องจากการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในที่พักดังกล่าว หรือดื่มเครื่องดื่มที่เป็นสาเหตุของการเสียชีวิตมาจากที่อื่น

ผู้ประกอบการยันยังไม่ได้รับผลกระทบ แต่กังวลใจ

ข่าวการเสียชีวิตของนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติที่ต้องสงสัยว่าเป็นเพราะการดื่มเหล้าเถื่อน ส่งผลกระทบต่อสถานการณ์การท่องเที่ยวในช่วงไฮซีซันหรือไม่

.พูดคุยกับผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ยวในวังเวียง 2 ราย ซึ่งไม่ประสงค์เปิดเผยชื่อ พวกเขาระบุตรงกันว่า ยอดจองห้องพัก รถ เรือ และโปรแกรมท่องเที่ยวตามสถานที่ต่าง ๆ ยังไม่ถูกยกเลิก มีเพียงลูกค้าชาวไทยบางส่วนที่สอบถามถึงข่าวที่ออกมา

“มีลูกค้าชาวไทยมาสอบถามว่าเรื่องนี้เป็นยังไง เหล้านี้ขายที่ไหน เราก็บอกไปว่าจุดที่ตายเป็นบาร์ซึ่งมีที่พักด้วย เหล้านี้ก็เสริฟที่บาร์นั้น ไม่ใช่มาวางขายเป็นการทั่วไป” เขากล่าว

อย่างไรก็ตาม ผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ยวชาวลาวยอมรับว่า “กังวลใจ” กับข่าวที่ออกมาในช่วงที่ยอดจองทัวร์เพิ่มขึ้นราว 50% จากช่วงเวลาอื่นของปี “จะบอกว่าไม่มีผลกระทบ ก็คงไม่ได้ เพราะสื่อออกข่าวไปหลายประเทศ อาจทำให้ไม่รู้เหมารวมไปเลยว่าวังเวียงเป็นอย่างนี้”

เขาบอกว่า ยังไม่มีท่าทีจากกระทรวงแถลงข่าว วัฒนธรรม และการท่องเที่ยวของลาว ต่อสิ่งที่เกิดขึ้น ทำให้ผู้ประกอบการต้องสืบหาข้อมูลและหาคำอธิบายให้ลูกค้าเอง

“ในส่วนของบริษัทของผม บอกลูกค้าว่าสิ่งที่เกิดขึ้นเป็นเรื่องการไปกินดื่ม ไม่ได้เกิดขึ้นจากการท่องเที่ยว ถ้าลูกค้าถามมา ก็จะเตรียมคำตอบไว้อย่างนี้ เพราะอยากให้แยกแยะมากกว่าเหมารวม” ผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ยวที่วังเวียงกล่าว

ขณะที่เจ้าของธุรกิจท่องเที่ยวชาวลาวอีกรายกล่าวว่า ข่าวที่ลาว “ยังไม่แน่ชัด” ว่านักท่องเที่ยวชาวต่างชาติเสียชีวิตจากสาเหตุอะไร เจ้าหน้าที่อยู่ระหว่างการตรวจสอบ จึงยังไม่มีข่าวทั้งจากทางการและในสื่อมวลชน แต่เท่าที่เขาไปสืบข่าวมา การท่องเที่ยวที่นี่ยังไม่มีปัญหา ทุกอย่างยังคงเหมือนเดิม โดยมีนักท่องเที่ยวชาวไทย เกาหลี และจีน เดินทางมาเที่ยวเป็นกลุ่มหลัก ส่วนนักท่องเที่ยวจากชาติตะวันตกมาประปราย พร้อมระบุด้วยว่าล่าสุดยังมีนักท่องเที่ยว 3 กลุ่มให้พาไปเที่ยวบาร์ตามปกติ

อย่างไรก็ตาม เจ้าของทัวร์รายนี้เป็นอีกบริษัทที่ถูกลูกค้าสอบถามถึงข่าวเหล้าเถื่อน หลังจองที่พักและเตรียมเดินทางมาวังเวียง

“ผมบอกเขาว่าข่าวยังไม่ชัดเจน แต่การท่องเที่ยวที่วังเวียงไม่มีปัญหา เรารับประกัน พร้อมดูแลใกล้ชิด มีเจ้าหน้าที่คอยคุ้มครองแต่ละจุด สบายใจหายห่วงได้เลย โดยรวมแล้วก็ไม่มีลูกค้าตกใจถึงขนาดยกเลิกทัวร์” เขากล่าว

กฎหมายควบคุมการผลิตสุราในลาวเป็นอย่างไร

ข้อมูลจากองค์การอนามัยโลก (WHO) ในปี 2020 ระบุว่าประเทศลาวมีการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในอัตราสูงถึง 10.8 ลิตรของแอลกอฮอล์บริสุทธ์/คน/ปี ซึ่งถือว่าเป็นอันดับหนึ่งของเอเชีย

ในปี 2555 ทองพูน สุขกะเสน อาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยแห่งชาติลาว เคยเขียนวิทยานิพนธ์เรื่อง “การศึกษาเปรียบเทียบกฎหมายไทย-ลาว ว่าด้วยการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์” ในสมัยที่เขาเป็นบัณฑิตคณะนิติศาสตร์ ม.เชียงใหม่ โดยบอกว่าคนลาวมีความเชื่อว่า “เหล้าลาว” เป็นมรดกทางวัฒนธรรมและยังคงมีการสืบทอดวิธีการผลิตอย่างต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน

เมื่อกว่า 10 ปีก่อน นักศึกษากฎหมายของลาวผู้นี้ระบุในงานศึกษาของเขาว่า การทำสุราในลักษณะชุมชนหรือระดับครัวเรือนของประเทศลาวนั้น ไม่มีข้อบังคับทางกฎหมายที่เป็นเอกภาพทั่วประเทศ บางท้องที่ผู้ผลิตสุราอาจต้องขออนุญาตหรือเสียค่าธรรมเนียมรวมถึงภาษี แต่บางท้องที่อาจไม่ต้องทำตามเงื่อนไขใด ๆ ซึ่งขึ้นอยู่กับเงื่อนไขของแต่ละท้องถิ่น เช่น ความห่างไกลจากตัวเมือง เป็นต้น

ที่มาของภาพ, Getty Images

แต่ด้วยความเสรีเช่นนี้ก็เป็นอีกหนึ่งกุญแจสำคัญที่ทำให้ผู้ผลิตรายย่อยในลาวแข่งขันกับโรงสุรารายใหญ่ได้ หรือขยายการผลิตของตนขึ้นไปในระดับอุตสาหกรรมได้ ซึ่งพบว่ากฎหมายของลาวไม่มีกฎหมายสุรากำกับโดยเฉพาะ

“ฉะนั้นการตั้งโรงงานผลิตสุราไม่จำเป็นต้องแยกเป็นโรงงานสุราแช่หรือสุรากลั่น แต่ใช้หลักเกณฑ์เดียวกันกับการตั้งโรงงานผลิตอาหารทั่วไป นอกจากนี้ การขออนุญาตดำเนินธุรกิจก็ไม่มีความซับซ้อนและไม่มีเงื่อนไขพิเศษแตกต่างไปจากการขอทำธุรกิจประเภทอื่น ๆ” วิทยานิพนธ์ของทองพูน ระบุ

นี่เป็นความเสรีที่ทำให้ผู้ผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์รายย่อยบางรายในไทยหันไปตั้งฐานผลิตในประเทศลาว และนำเข้ามาจำหน่ายที่ไทย ท่ามกลางการต่อสู้ของผู้ประกอบการในไทยที่ต้องการให้กฎหมายผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในประเทศเอื้อรายย่อยให้เติบโตและมีส่วนแบ่งทางการตลาดมากขึ้น แทนที่จะให้กลายเป็นแหล่งรายได้หลักของบริษัทยักษ์ใหญ่เพียงไม่กี่เจ้า

ในปัจจุบัน ผู้เดินทางท่องเที่ยวในลาวยังสามารถเลือกซื้อสุรากลั่นพื้นบ้านของลาวได้โดยง่าย และมันกลายเป็นเรื่องน่าตื่นเต้นสำหรับนักท่องเที่ยวชาวไทย จนมีคลิปวิดีโอของนักท่องเที่ยวจำนวนหนึ่งที่แสดงให้เห็นว่าการหาซื้อเหล้าขาว 50 ดีกรีในประเทศเพื่อนบ้านนั้นแสนง่ายดาย และมีราคาถูกเป็นอย่างมากเมื่อเทียบกับราคาเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของไทย

ล่าสุด .ได้ข้อมูลจากชาวลาวคนหนึ่งในเมืองท่าแขก แขวงคำม่วนของลาว ซึ่งไม่ประสงค์เปิดเผยนาม บอกว่าการผลิตสุราในครัวเรือนนั้นยังสามารถทำได้อย่างเสรี หากต้องการขายก็แค่แจ้งนายบ้าน ซึ่งเป็นตำแหน่งคล้าย ๆ กับผู้ใหญ่บ้านของไทย โดยไม่จำเป็นต้องขออนุญาตจากรัฐหรือผ่านการตรวจมาตรฐานเครื่องดื่มใด ๆ และที่ผ่านมาเขายังไม่เคยพบเห็นการจับกุมผู้ผลิตหรือขายสุราพื้นบ้านในลาวแต่อย่างใด