พลาสติกประเภท PET กลายเป็นหนึ่งในพลาสติกที่แพร่หลายมากที่สุด โดยมักถูกใช้เพื่อผลิตขวดเครื่องดื่มและบรรจุภัณฑ์อาหารซึ่งมีสัดส่วนเป็นร้อยละ 12 ของพลาสติกทั่วโลก ด้วยปริมาณที่มหาศาลเช่นนี้จึงมีปัญหาด้านการจัดการตามมาภายหลังเนื่องจากพลาสติกเป็นวัสดุที่ไม่สามารถย่อยสลายได้
.
เพื่อบรรเทาผลกระทบที่เกิดขึ้น นักวิทยาศาสตร์จำนวนจึงพยายามค้นหาวิธีใหม่ ๆ โดยเฉพาะการรีไซเคิลพลาสติกให้ง่ายขึ้นและมีราคาถูกลง เนื่องจากปัจจุบันการจะย่อยสลายพลาสติกเพื่อนำมาใช้ใหม่นั้นต้องใช้สภาวะที่รุนแรงเช่นอุณหภูมิที่สูงมาก พลังงานที่เข้มข้น และตัวทำละลายที่ราคาแพง อีกทั้งยังต้องแยกพลาสติกแต่ละประเภทออกมาก่อนเข้ากระบวนการ ทำให้การรีไซเคิลมีความซับซ้อนและยุ่งยาก
.
ตามรายงานใหม่ที่เผยแพร่บนวารสาร Green Chemistry ทีมวิจัยได้ใช้ตัวเร่งปฏิกิริยาที่ชื่อว่า ‘โมลิบดีนัม’ (molybdenum) และถ่านกัมมันต์ (activated carbon) ซึ่งทั้งสองอย่างเป็นตัวที่ใช้กันทั่วไป หาได้ง่าย ไม่แพง และไม่เป็นพิษ
.
ทีมวิจัยเริ่มต้นด้วยการเติมพลาสติกประเภท PET ลงไปในตัวเร่งปฏิกิริยา จากนั้นจึงให้ความร้อนกับส่วนผสมดังกล่าวเพื่อให้พันธะเคมีภายในพลาสติกแตกออกจากกัน หลังจากนั้นพวกเขาก็นำมันไปสัมผัสกับอากาศ ด้วยความชื้นเพียงเล็กน้อยจากอากาศ วัสดุดังกล่าวจะกลายเป็นกรดเทเรฟทาลิก (TPA)
.
TPA นั้นเป็นสารตั้งต้นที่มีค่ามากสำหรับโพลีเอสเตอร์ โดยให้ผลพลอยได้เพียงอย่างเดียวคือ ‘อะเซทัลดีไฮด์’ (acetaldehyde) ซึ่งเป็นสารเคมีในอุตสาหกรรมที่มีค่าและกำจัดออกได้ง่าย
ทีมวิจัยระบุว่ากระบวนการที่เกิดขึ้นนั้นมีความรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมาก โดยสามารถกู้คืน TPA ได้มากถึงร้อยละ 94 ภายในเวลาเพียง 4 ชั่วโมง นอกจากนี้ตัวเร่งปฏิกิริยาก็ยังมีความทนทานและรีไซเคิลต่อได้ ซึ่งหมายความว่ามันสามารถนำกลับมาใช้ซ้ำแล้วซ้ำเล่าได้โดยไม่สูญเสียประสิทธิภาพ
.
ยิ่งกว่านั้นวิธีนี้ใช้ได้กับพลาสติกประเภทผสมด้วยเช่นกัน โดยมันจะเลือกรีไซเคิลเฉพาะโพลีเอสเตอร์เท่านั้น ทำให้เกิดข้อดีใหญ่หลวงก็คือ ไม่จำเป็นต้องมีการแยกประเภทพลาสติกก่อนใช้ตัวเร่งปฏิกิริยา ซึ่งถือเป็นข้อได้เปรียบทางเศรษฐกิจที่สำคัญสำหรับอุตสาหกรรมรีไซเคิล
.
ประสิทธิภาพนี้ยังคงอยู่แม้ทีมวิจัยจะลองทดสอบกับวัสดุในโลกแห่งความเป็นจริงเช่น ขวดน้ำพลาสติกใช้แล้ว เสื้อและขยะพลาสติกผสม กระบวนการดังกล่าวสามารถย่อยสลายพลาสติกที่มีสีให้กลายเป็น TPA บริสุทธิ์ที่ไม่มีสีได้
.
อ่านเรื่องราวทั้งหมดได้ที่ https://ngthai.com/ambiance/77161/air-moisture-plastic-recycling/
.
#NationalGeographicThailand พลาสติก
RSS)
ที่มา : National Geographic Thailand's
ผู้เรียบเรียง
