
วาฬคูเวียร์ (Cuvier’s beaked whale) เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ดำน้ำได้ลึกที่สุดในโลก โดยสามารถดำน้ำลึกเกือบ 3 กิโลเมตร และอยู่ใต้น้ำนานกว่า 3 ชั่วโมง ด้วยความสามารถทนทานต่อภาวะขาดออกซิเจนนี้ นักวิทยาศาสตร์จึงหันมาศึกษาเพื่อหวังนำมาปรับใช้กับการรักษาโรคหลอดเลืoดสมองและมะเร็งในมนุษย์
.
ทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยดุ๊กได้เก็บตัวอย่างผิวหนังวาฬคูเวียร์โดยใช้ลูกดอกเจาะเบา ๆ จากนั้นนำเซลล์เหล่านี้มาศึกษาในห้องปฏิบัติการ ผลการทดลองเผยว่าเซลล์ผิวหนังวาฬยังคงใช้ออกซิเจนได้สูงแม้ในสภาวะออกซิเจนต่ำ ต่างจากเซลล์ของมนุษย์และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่น ๆ ที่ลดการใช้พลังงานลง นอกจากนี้ยังพบยีนที่ควบคุมการผลิตพลังงานของไมโทคอนเดรียในวาฬมีการปรับตัวพิเศษ ทำให้สามารถผลิตพลังงานได้แม้ในภาวะออกซิเจนจำกัด
.
วาฬคูเวียร์ยังมีเลืoดและฮีโมโกลบินมากกว่ามนุษย์ถึงสองเท่า ช่วยให้กักเก็บและขนส่งออกซิเจนได้อย่างมีประสิทธิภาพ เมื่อดำน้ำลึก พวกมันจะลดอัตราการเต้นของหัวใจลงอย่างมาก เพื่อประหยัดพลังงานและส่งเลืoดไปเลี้ยงสมองและอวัยวะสำคัญ ขณะเดียวกัน เซลล์สมองของวาฬมีการแสดงออกของยีนสร้างโปรตีน “นิวโรโกลบิน” สูงกว่าสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ไม่ดำน้ำหลายเท่า ซึ่งช่วยปกป้องสมองจากการขาดออกซิเจน
.
ความพิเศษของวาฬคูเวียร์นี้ไม่เพียงแต่ช่วยให้มันอยู่รอดในสภาพแวดล้อมสุดขั้ว แต่ยังเป็นแรงบันดาลใจให้นักวิทยาศาสตร์พัฒนายารักษาโรคที่เกี่ยวกับภาวะขาดออกซิเจนและการอักเสบ เช่น โรคหลอดเลืoดสมองและมะเร็ง การวิจัยนี้ยังอยู่ในขั้นตอนเริ่มต้น แต่ถือเป็นก้าวสำคัญที่จะช่วยให้มนุษย์เข้าใจและต่อสู้กับโรคเหล่านี้ได้ดียิ่งขึ้น
.
อ่านเรื่องราวทั้งหมดได้ที่ https://ngthai.com/science/79237/whales-deep-diving-oxygen-human-health/
.
#NationalGeographicThailand วาฬ
RSS)
ที่มา : Nationwide Geographic Thailand's