
“หากดูเกาหลีเป็นตัวอย่าง เขาเห็นใจให้ค่าประชาชนของเขา” ทางการไทยช่วยเหลือเหยื่อสแกมเมอร์ ล่าช้าเกินไปหรือไม่

ที่มาของภาพ : Reuters
Article Data
-
- Creator, ปวีณา นิลบุตร
- Purpose, ผู้สื่อข่าว.
“การปกป้องชีวิตและความปลอดภัยของประชาชนเป็นความรับผิดชอบที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของรัฐบาล” ประธานาธิบดีเกาหลีใต้ ลี แจ-มยอง กล่าวหลังการประชุมคณะรัฐมนตรีเมื่อวันอังคารที่ผ่านมา โดยเขากล่าวถึงกรณีการเร่งช่วยเหลือนำตัวเหยื่อชาวเกาหลีใต้ ที่ถูกลวงหรือลักพาตัวไปยังศูนย์สแกมเมอร์ในกัมพูชา หลังเกิดเหตุนักศึกษาชายที่ชื่อ ปาร์ค มิน-โฮ ชาวเกาหลีใต้วัย 22 ปี ถูกพบเสียชีวิตในกัมพูชา เมื่อวันที่ 8 ส.ค. ที่ผ่านมา โดยร่างของเขาถูกพบที่บริเวณที่เคยมีรายงานข่าวว่าเป็นที่ตั้งของฐานสแกมเมอร์
หลังเหตุการณ์ดังกล่าว รัฐบาลเกาหลีใต้เดินเกมเร็ว ด้วยการจัดตั้งคณะทำงานพิเศษเพื่อติดตามการทำงานของทางการกัมพูชา เร่งนำชาวเกาหลีใต้ที่ตกเป็นเหยื่อแก๊งสแกมเมอร์ รวมถึงกำหนดบางพื้นที่ในประเทศกัมพูชาให้เป็น “เขตห้ามเดินทาง” สำหรับชาวเกาหลีใต้
ล่าสุดวันนี้ (16 ก.ค.) คิม จีนา รองรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศลำดับที่สองของเกาหลีใต้ พร้อมทีมเฉพาะกิจของเกาหลีใต้ ได้เดินทางไปถึงประเทศกัมพูชาแล้ว เพื่อร่วมมือกับกัมพูชาจัดการขบวนการสแกมเมอร์และนำตัวชาวเกาหลีใต้ 61 รายที่ถูกหน่วยตรวจคนเข้าเมืองกัมพูชาควบคุมตัวและกล่าวหาว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับขบวนการอาชญากรรมข้ามชาติ กลับประเทศ
ภายหลังข่าวเรื่องการเสียชีวิตของนักศึกษาวัย 22 ปี ทางการเกาหลีใต้ได้ดำเนินการหลายช่องทางเพื่อเร่งช่วยเหลือเหยื่อชาวเกาหลีใต้คนอื่น ๆ ในกัมพูชา .เปรียบเทียบมาตรการต่าง ๆ ของเกาหลีใต้และไทยในการช่วยเหลือเหยื่อสแกมเมอร์ในกัมพูชา เพื่อตอบคำถามว่าการดำเนินการช่วยเหลือเหยื่อสแกมเมอร์เหล่านี้ของไทยล่าช้าไปหรือไม่ ในบริบทที่มิตรประเทศทั้งสหรัฐฯ สหราชอาณาจักร และเกาหลีใต้ เริ่มมีมาตรการในการจัดการกับศูนย์สแกมเมอร์ที่อยู่ในประเทศเพื่อนบ้านที่ติดกับไทยอย่างจริงจัง
กรณีหนุ่มวัย 22 ปีโดนสแกมเมอร์ลวง จุดกระแสในเกาหลีใต้

ที่มาของภาพ : Getty Photos
ปัญหาการถูกลวงไปทำงานในศูนย์สแกมเมอร์กัมพูชา ได้กลายเป็นประเด็นร้อนในเกาหลีใต้ จากกรณีการเสียชีวิตของ นายปาร์ค มิน-โฮ วัย 22 ปี หลังเขาเดินทางไปประเทศกัมพูชาเมื่อกลางเดือน ก.ค. โดยบอกกับครอบครัวว่าเดินทางไปเพื่อร่วมงานนิทรรศการ
Skip ได้รับความนิยมสูงสุด and proceed learningได้รับความนิยมสูงสุด
Finish of ได้รับความนิยมสูงสุด
ทว่าเพียงหนึ่งสัปดาห์ให้หลัง ครอบครอบครัวของนายปาร์คกลับได้รับสายโทรศัพท์เรียกค่าไถ่เป็นเงินจำนวน 50 ล้านวอน (ราว 1.1 ล้านบาท) โดยอ้างว่านายปาร์ค “ได้ก่อปัญหา” ขึ้น
หลังจากนั้นเมื่อวันที่ 8 ส.ค. ศwของนายปาร์คถูกพบอยู่ในยานพาหนะ ที่ถูกจอดทิ้งไว้บริเวณใกล้กับภูเขาโบกอร์ จังหวัดกำปง ประเทศกัมพูชา ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีรายงานข่าวว่าเป็นแหล่งที่ตั้งของศูนย์อาชญากรรมและการค้ามนุษย์
กระทรวงมหาดไทยของกัมพูชาระบุว่า จากการสอบสวนและการชันสูตรพลิกศwพบว่า นักศึกษารายนี้เสียชีวิตจากการถูกทรมานอย่างรุนแรง และมีรอยฟกช้ำหลายจุดบนร่างกาย แสดงให้เห็นถึง “การถูกทำร้ายร่างกายมาอย่างยาวนาน”
นอกจากนี้ พยานที่เคยถูกคุมขังร่วมกับนายปาร์ค แต่ต่อมาได้รับการช่วยเหลือ เปิดเผยว่านักศึกษาคนดังกล่าวถูกทุบตีอย่างรุนแรงจนเดินหรือหายใจไม่ได้ และมีรายงานด้วยว่าเขาเสียชีวิตในรถยนต์ขณะถูกนำตัวส่งโรงพยาบาล
กระทรวงการต่างประเทศของเกาหลีใต้ระบุว่า ตัวเลขเหยื่อชาวเกาหลีใต้ที่ถูกลักพาตัวในกัมพูชาพุ่งสูงขึ้นในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา จากเพียง 10-20 กรณีต่อปี เป็น 220 กรณีเมื่อปี 2567 และ 330 กรณีในเดือน ส.ค. 2568
สาเหตุที่จำนวนเหยื่อชาวเกาหลีใต้มีจำนวนเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ คาดว่ามาจากความพยายามในการขยายตลาดของกลุ่มสแกมเมอร์ เพราะเหยื่อชาวเกาหลีใต้ถือเป็นกลุ่มที่มีมูลค่าสูง โดยมีรายงานว่า เหยื่อชาวเกาหลีใต้หนึ่งราย หากถูกขายไปให้กับชาวจีนจะมีมูลค่าถึง 10,000 หรือ 15,000 ดอลลาสหรัฐฯ (ราว 325,000 ถึง 488,000 บาท)
ทางการเกาหลีใต้ทำอะไรแล้วบ้างในหนึ่งสัปดาห์ ?

ที่มาของภาพ : EPA
สองวันหลังจากการพบศwนักศึกษาชาวเกาหลีใต้ที่ประเทศกัมพูชา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของเกาหลีใต้ โช ฮยอน ได้เรียกเอกอัครราชทูตกัมพูชาประจำกรุงโซล เข้าพบเพื่อแสดงความกังวลต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้น และทางการเกาหลีใต้ได้ออกคำเตือนถึงประชาชนที่มีแผนการท่องเที่ยวไปกัมพูชาให้ยกเลิกหรือเลื่อนการเดินทางที่ไม่มีความจำเป็นออกไป และล่าสุดได้กำหนดพื้นที่ให้ภูเขาโบกอร์ในจังหวัดกำปง, เมืองบาเวต และเมืองปอยเปต เป็น “เขตห้ามเดินทาง” แล้ว
ทั้งนี้กัมพูชาได้จับกุมผู้ต้องสงสัยชาวจีนสามรายด้วยข้อหาฆาตกรรมและฉ้อโกงทางออนไลน์ ซึ่งเชื่อมโยงกับการเสียชีวิตของนายปาร์ค ขณะที่ผู้ต้องสงสัยอีกสองคนยังคงหลบหนีอยู่
ต่อมาเมื่อวันที่ 11 ต.ค. ประธานาธิบดีเกาหลีใต้ ลี แจ-มยอง ได้ประกาศออกนโยบาย “เต็มรูปแบบ” เพื่อจัดการปัญหาเหยื่อสแกมเมอร์ที่เพิ่มสูงขึ้น พร้อมสั่งการกระทรวงที่เกี่ยวข้องให้เร่งนำพาชาวเกาหลีใต้กลับประเทศโดยเร็วที่สุด รวมถึงจัดตั้งหน่วยเฉพาะกิจ ซึ่งประกอบด้วยเจ้าหน้าที่จากสำนักงานตำรวจแห่งชาติ กระทรวงยุติธรรม และหน่วยข่าวกรองแห่งชาติของเกาหลีใต้ และเรียกร้องให้มีการชันสูตรพลิกศwร่วมกันระหว่างสองประเทศ
นอกจากนี้ เมื่อวันที่ 12 ต.ค. สำนักงานตำรวจแห่งชาติเกาหลี (Korean Nationwide Police Agency – KNPA) ได้ประกาศการประชุมสุดยอดทวิภาคีกับสำนักงานตำรวจกัมพูชาในสัปดาห์หน้า เพื่อลงนามบันทึกความเข้าใจในการจัดตั้งหน่วยงานตำรวจเกาหลีและจัดกำลังตำรวจเกาหลีประจำประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพื่อจัดการปัญหาอาชญากรรมออนไลน์ข้ามชาติ
ขณะที่ในระดับรัฐสภาเกาหลีใต้ คณะกรรมการกิจการการเมืองและคณะกรรมการกิจการต่างประเทศ ได้เรียกร้องให้มีการจัดตั้งระบบรับมือเพื่อจัดการกับอาชญากรรมทางการเงินระหว่างประเทศและการลวงลวงจ้างงานในต่างประเทศ
ด้านกระทรวงการจ้างงานและแรงงานของเกาหลีใต้ ยังได้ให้คำมั่นว่าจะมีการสอบสวนการละเมิดกฎหมายวิธีปฏิบัติการจ้างงานที่เป็นธรรมอย่างละเอียดถี่ถ้วน และจะกำหนดมาตรการรับมือที่เหมาะสม เพื่อเยียวยาและป้องกันเหยื่อสแกมเมอร์ข้ามชาติ และประกาศแผนการพบปะกับตัวแทนจากเว็บไซต์จัดหางานเพื่อพัฒนาระบบการคัดกรองโฆษณาจัดหางานที่ลวงลวงด้วย
และในวันนี้ คณะทำงานชุดพิเศษนำโดยรองรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศลำดับที่สองของเกาหลีใต้ จะเดินทางถึงกัมพูชาเพื่อเร่งรัดพาพลเมืองเกาหลีใต้ที่ตกเป็นเหยื่อแก๊งสแกมเมอร์กลับประเทศภายในสัปดาห์นี้
ถอดบทเรียน เทียบกรณีไทยช่วยเหลือเหยื่อสแกมเมอร์

ที่มาของภาพ : EPA
“ผมปลื้มใจแทนคนเกาหลี เหยื่อเป็นลักษณะถูกค้ามนุษย์เหมือนกัน กับเหยื่อคนไทย ซึ่งพอรัฐบาลเกาหลีรู้ว่าประชาชนของเขาสูญหายไปอยู่ในเงื้อมมือของศูนย์ปฏิบัติการสแกมเมอร์ในกัมพูชา เขาพยายามเร่งรัดเอาคนของเขากลับมาให้หมด… แล้วเรามองกลับมาที่ประเทศเราเอง เราสงสารประชาชนของเรา” นายจารุวัฒน์ จิณห์มรรคา รองประธานมูลนิธิอิมมานูเอล และเป็นผู้มีส่วนช่วยเหลือเหยื่อที่ถูกลวงลวงไปทำงานออนไลน์ในเมืองสแกมเมอร์รอบชายแดนไทยมากกว่า 2,700 รายในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา กล่าวกับ.
เขาเปรียบเทียบกรณีของชาวเกาหลีใต้กับกรณีคนไทยที่ถูกลวงไปทำงานในศูนย์สแกมเมอร์ทั้งในเมียนมาและกัมพูชาว่า เมื่อ “เทียบกันแล้ว เรา ประเทศไทย มีผู้เสียหายหลายพัน เป็นหมื่นคนแล้ว… เกิดขึ้นเยอะมาก เกิดขึ้นรายวัน” แต่ยัง “ไร้วี่แววที่รัฐบาลไหนจะกวาดล้าง ขบวนการสแกมเมอร์ข้ามชาติ อย่างจริงจัง”
เขาแสดงทัศนะเพิ่มเติมด้วยว่า จากประสบการณ์ของเขา รัฐบาลไทยมัก “ตีตรา” บุคคลเหล่านี้ว่าไม่ใช่เหยื่อ พร้อมยกตัวอย่างกรณีคนไทย 254 ราย ที่ถูกช่วยกลับมาเมื่อ 18 พ.ย. 2566 ซึ่งต้องถูกคัดกรองก่อนว่าเป็นผู้ต้องหาหรือเหยื่อการค้ามนุษย์หรือไม่
ทั้งนี้ พล.ต.อ.สุรเชษฐ์ หักพาล รองผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติในเวลานั้น กล่าวว่าเมื่อคนไทยทั้งหมดกลับมาแล้วจะถูกนำตัวไปคัดแยกเหยื่อต่อไปเพราะ “จากประสบการณ์การช่วยเหลือคนไทยจากแก๊งคอลเซ็นเตอร์ที่กัมพูชา พบว่า 70% เป็นผู้ต้องหา ไม่ใช่เหยื่อ”
รองประธานมูลนิธิอิมมานูเอลบอกด้วยว่า เมื่อเขาได้เข้าไปคุยกับรัฐบาลไทยหลายครั้งพบว่าทางการไทย “ไม่มองว่าพวกเขาเป็นเหยื่อการค้ามนุษย์” ขณะที่องค์กรไม่แสวงกำไร (NGOs) หลายรายบอกไปในทิศทางเดียวกันว่า พวกเขาเป็นเหยื่อการค้ามนุษย์ยุคใหม่
“ผู้ต้องหาส่วนใหญ่เท่าที่ผมสัมภาษณ์บอกว่า รัฐบาลเอาตำรวจชุดหนึ่งมา เอารัฐมนตรีบางคนมา แล้วปฏิเสธเรา โดยไม่เหลือเยื่อใยให้กับประชาชนคนไทยที่เขาเป็นเหยื่อ แทนที่จะคุ้มครอง แต่กลับไปตีตราตัดสินเขา” นายจารุวัฒน์ระบุ
ย้อนไปเมื่อเดือน ก.ค. นายจารุวัฒน์ได้ทราบข้อมูลจากการเข้าประชุมคณะกรรมาธิการ (กมธ.) ความมั่นคงแห่งรัฐ กิจการชายแดนไทย ยุทธศาสตร์ชาติและการปฏิรูปประเทศ สภาผู้แทนราษฎร ว่าจากการคัดกรองเหยื่อขบวนการค้ามนุษย์ที่เป็นชาวต่างชาติและได้รับการช่วยเหลือมาเมื่อเดือน ก.พ. จำนวน 260 คน มีเพียงแค่ 1 คนที่ถูกคัดกรองว่าเป็นเหยื่อ ส่วนที่เหลือถูกคัดกรองว่าเป็นผู้สมัครใจไปทำงาน
“เราสงสารคนไทย สงสารพี่น้องของเรา ทั้งที่ยังต้องทรมานต่อเนื่อง มีคนเสียชีวิตมากมายกว่าคนเกาหลีใต้ เกาหลีใต้เสียชีวิตหนึ่งคนเขาก็มีการพูดถึงว่ามีการเสียชีวิตรายวัน แม้อาจไม่ใช่คนเกาหลีใต้ แต่ก็หลายประเทศ คนไทยก็มีหลายคนและสูญหาย เราจึงอยากให้รู้จริง ๆ ว่านี่คือฐานการค้ามนุษย์สมัยใหม่ที่บังคับคนให้เป็นอาชญากร และกำลังทำร้ายผู้คนทั่วโลก” นายจารุวัฒน์ กล่าวกับ.
ไทยเคลื่อนไหวอย่างไรแล้วบ้าง ?
นอกจากความพยายามในการช่วยเหลือเหยื่อสแกมเมอร์ในกัมพูชาจากทางเกาหลีใต้ ล่าสุดเมื่อวันอังคารที่ผ่านมา ทางการสหราชอาณาจักร และสหรัฐฯ ได้ร่วมกันคว่ำบาตรเครือข่ายที่ขับเคลื่อนศูนย์สแกมเมอร์ทั่วเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หลังการสืบสวนอย่างละเอียดโดยกระทรวงการต่างประเทศของสหราชอาณาจักร (FCDO) และสำนักงานควบคุมทรัพย์สินต่างประเทศของสหรัฐฯ (OFAC)
รัฐบาลสหราชอาณาจักรระบุว่า ได้ทำการยึดทรัพย์ผู้ที่ถูกระบุว่าคือหัวหน้าเครือข่ายสแกมเมอร์ที่ชื่อ เฉิน จื้อ (Chen Zhi) อาทิเช่น คฤหาสน์หรูในกรุงลอนดอน และจะระงับการเปลี่ยนมือทรัพย์สินอื่น ๆ ทันทีตามมาตรการคว่ำบาตร
ขณะที่กระทรวงการต่างประเทศของไทย เผยแพร่แถลงการณ์แสดงความยินดีต่อการประกาศมาตรการของสหรัฐอเมริกาในการปราบปรามเครือข่ายลวงลวงออนไลน์ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พร้อมยืนยันเจตนารมณ์ในการขจัดปัญหาการลวงลวงออนไลน์และศูนย์ลวงลวงออนไลน์
ด้านนายอนุทิน ชาญวีรกุล นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ให้สัมภาษณ์เมื่อวานนี้ (15 ต.ค.) ถึงการปราบปรามแก๊งค์สแกมเมอร์ว่า ได้มีการตั้งคณะกรรมการแล้ว และได้มอบหมายให้ พล.ต.อ.เพิ่มพูน ชิดชอบ ที่ปรึกษานายกรัฐมนตรี ดูแลเรื่องนี้ แต่ไม่ได้มีการพูดถึงในประเด็นการร่วมมือกับนานาชาติในการคว่ำบาตรกัมพูชา นอกจากบอกเพียงว่า “เป็นหนึ่งในเงื่อนไขที่ไทยเสนอให้กัมพูชาต้องปฏิบัติอยู่แล้ว”
และล่าสุดวันนี้ (16 ต.ค.) นายอนุทินได้หารือทางโทรศัพท์กับ นายลี แจ-มยอง ประธานาธิบดีเกาหลีใต้ โดยได้แสดงความเสียใจต่อกรณีการเสียชีวิตของชาวเกาหลีใต้ในกัมพูชา และยืนยันว่าไทยกำลังเจรจากับกัมพูชาเพื่อแก้ไขและปราบปรามศูนย์สแกมเมอร์ พร้อมขอความร่วมมือประธานาธิบดีเกาหลีใต้ให้ช่วยกดดันกัมพูชา โดยยืนยันว่าหากไทยสามารถช่วยเหลือชาวเกาหลีใต้ได้ก็ยินดีทำอย่างเต็มที่
นายจารุวัฒน์แสดงทัศนะว่า มีอีกหลายสิ่งที่รัฐบาลไทยสามารถทำได้ และสิ่งที่ไทยทำจนถึงตอนนี้ก็ยังไม่มากพอในการขจัดปัญหาการลวงลวงออนไลน์
“ตอนนี้รัฐบาลไทยยังไม่มีการทำอะไรเลย มีอย่างเดียวคือการปราบปรามอาชญากรรม ก็คือให้ตำรวจไซเบอร์จัดการหมด ไม่ได้มามุ่งเรื่องประเด็นของการคัดแยกเหยื่อว่าเป็นค้ามนุษย์หรือเปล่า” เขาระบุ

ที่มาของภาพ : Thai News Pix
“อย่างสหรัฐฯ เขาเคลื่อนไหว อังกฤษเอง หรือยูเอ็น เราควรจะลุกขึ้นยืนเพื่อแสดงความเป็นผู้นำว่าเราไม่เอาเรื่องพวกนี้ และรัฐบาลไทยควรจะร่วมมือกับฝ่ายที่ช่วยเหลือคนไทย… ต้องออกมาประณามกัมพูชาบ้าง” นายจารุวัฒน์เสริม
เขาย้ำว่าผู้นำรัฐบาลจะอยู่ “เงียบไม่ได้แล้ว” เพราะแม้จะเป็นรัฐบาลชั่วคราว แต่ก็ยังมีหน้าที่ปกป้องคนในประเทศไม่ต่างกับรัฐบาลอื่น ๆ
“นักการเมืองผู้นำประเทศมีบทบาทที่สุด เราเห็นว่าปัญหามันมาขนาดนี้แล้ว ทั่วโลกเขาเห็นหมด ถ้าเรามัวแต่จะเงียบหรือว่าจะคอยอยู่แบบนี้ มันไม่ถูกแล้ว” เขาเสริม
เมื่อ.สอบถามว่า อะไรที่อาจเป็นสาเหตุให้รัฐบาลไทยยังไม่ออกมาประณามหรือออกมาตรการคว่ำบาตรต่อกัมพูชา นายจารุวัฒน์บอกว่า “อาจเป็นเรื่องของผลประโยชน์ทับซ้อน” และ “การขาดความเข้าใจ” เรื่องคดีการค้ามนุษย์ยุคใหม่
ทั้งนี้รองประธานมูลนิธิอิมมานูเอล ยังเรียกร้องถึงรัฐบาลไทยให้เห็นใจประชาชน และทำหน้าที่ช่วยเหลือประชาชนชาวไทยอย่างถึงที่สุดด้วย
“หากดูเกาหลีเป็นตัวอย่าง เขาเห็นใจให้ค่าประชาชนของเขา เขาเป็นรัฐบาลมีหน้าที่ช่วยเหลือประชาชน เขาคิดแค่ว่าถ้านี่เป็นคนเกาหลีใต้ที่สูญหาย เขาต้องรีบช่วย เขายังไม่ได้มามองเลยว่าค้ามนุษย์หรือเปล่า แต่แค่เขารู้ว่านี่เป็นคนชนชาติเขาแล้วมาถูกทรมาน เขาไม่ยอม… เราก็หวังว่าอยากให้รัฐบาลชุดนี้ทำ อยากให้ลุกขึ้น ต่อสู้เพื่อคนไทย ร่วมมือกับเหล่านานาประเทศที่เขาคว่ำบาตรกัมพูชาอยู่” นายจารุวัฒน์กล่าวทิ้งท้าย
ที่มา BBC.co.uk