เหตุใดพระคาร์ดินัลเลือกโป๊ปลีโอที่ 14 แทนที่จะเป็นตัวแทนจากแอฟริกา ?

ที่มาของภาพ : Getty Photos

บรรยากาศที่แผงขายหนังสือพิมพ์ในกรุงไนโรบี ของเคนยา ผู้คนกำลังอ่านข่าวเกี่ยวกับการเลือกตั้งพระสันตะปาปาองค์ใหม่

Article info

  • Writer, เลโบ ดิเซโก
  • Characteristic, ผู้สื่อข่าวสายศาสนา บีบีซี เวิลด์ เซอร์วิส

ขณะที่โลกกำลังรอคอยที่จะได้เห็นว่าใครจะได้รับเลือกให้เป็นประมุของค์ใหม่ของคริสตจักรคาทอลิกอยู่นั้น มีคำถามจากผู้สังเกตการณ์วาติกันหลายคนที่ถามว่า พระสันตะปาปาองค์ใหม่จะมาจากที่ไหน?

ในขณะนั้น พวกเขาสงสัยโดยเฉพาะว่าพระองค์จะมาจากสถานที่ที่คริสตจักรคาทอลิกเติบโตเร็วที่สุดอย่างแอฟริกาหรือไม่

ในอดีตมีพระสันตะปาปาอย่างน้อยสามพระองค์จากทวีปนี้ แต่พระองค์สุดท้าย ซึ่งก็คือพระสันตะปาปาเจลาซิอุสที่ 1 ก็สิ้นพระชนม์ไปเมื่อกว่า 1,500 ปีก่อน และบางคนก็โต้แย้งว่าถึงเวลาแล้วที่จะมีพระสันตะปาปาองค์ใหม่อีกจากแอฟริกา

พระสันตะปาปาฟรานซิสทรงต้องการให้ผู้นำสะท้อนถึงขอบเขตของคริสตจักรในระดับโลก และยังมีพระคาร์ดินัล 18 รูปจากทั้งหมด 108 รูปที่พระองค์ทรงสร้างขึ้นนั้นมาจากแอฟริกา

ขณะที่ในจำนวนดังกล่าว มีพระคาร์ดินัล 3 รูป ที่มีลักษณะเป็น “ผู้มีโอกาสได้รับเลือกเป็นพระสันตะปาปา”(papabile) ได้แก่ ฟรีโดลิน อัมโบงโก เบซุนกู จากสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก โรเบิร์ต ซาราห์ จากกินี และปีเตอร์ เติร์กสัน จากกานา

Skip ได้รับความนิยมสูงสุด ได้รับความนิยมสูงสุด

Terminate of ได้รับความนิยมสูงสุด

สำหรับพระคาร์ดินัลเติร์กสันเคยถูกมองว่า เป็นผู้มีโอกาสได้รับเลือกเป็นพระสันตะปาปาในปี 2013 เช่นกัน เมื่อครั้งพระสันตะปาปาฟรานซิสได้รับเลือก

ที่มาของภาพ : Getty Photos

พระคาร์ดินัลรวมตัวกันขณะที่พระสันตะปาปาลีโอที่ 14 ทรงทักทายฝูงชนจากระเบียงมหาวิหาร เซนต์ปีเตอร์ นครรัฐวาติกัน ในภาพพระคาร์ดินัลปีเตอร์ เติร์กสันยืนอยู่เป็นคนที่สามจากขวา

เมื่อโรเบิร์ต เพรวอสต์ ซึ่งเกิดในสหรัฐฯ ได้รับเลือกเป็นพระสันตะปาปาลีโอที่ 14 ชาวคาทอลิกทั่วโลกต่างก็ยินดี แต่บางคนก็สงสัยว่าแอฟริกาถูกมองข้ามหรือไม่

การประชุมคอนเคลฟ (conclave) เลือกตั้งพระสันตะปาปา ซึ่งพระคาร์ดินัลเป็นผู้เลือกพระสันตะปาปาเป็นกระบวนการที่เป็นความลับ ดังนั้นจึงไม่สามารถทราบได้อย่างแน่ชัดว่ามีการหารือกันเกี่ยวกับอะไรบ้าง แต่คำถามหนึ่งที่น่าจะอยู่ในใจของบรรดาพระคาร์ดินัลผู้เลือกตั้ง 133 รูป น่าจะเป็นคำถามที่สำคัญที่สุด บาทหลวงลอว์เรนซ์ นโจโรเก นักเขียนคาธอลิกและศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยโจโม เคนยัตตาในเคนยา กล่าว

“เราจะลงคะแนนเสียงให้พระสันตปาปาเพื่อดำเนินตามวาระของพระสันตะปาปาฟรานซิสต่อไปหรือจะเลือกพระสันตะปาปาคนอื่นที่เดินตามแนวทางที่แตกต่างออกไป เราจินตนาการว่า คงมีความขัดแย้งกันอย่างมากในเรื่องนี้”

พระสันตะปาปาฟรานซิสทรงเป็นนักปฏิรูป แม้ว่าพระองค์จะไม่ทรงเปลี่ยนแปลงหลักคำสอนของศาสนจักร แต่พระองค์ก็ทรงใช้โทนเสียงที่นุ่มนวลขึ้นในประเด็นต่าง ๆ เช่น คู่สามีภรรยาที่หย่าร้างได้รับศีลมหาสนิท ซึ่งมีผลให้บิชอปสามารถตัดสินใจเรื่องนี้ได้ในระดับท้องถิ่น

ในท้ายที่สุด บาทหลวงนโจโรเก กล่าวว่า ดูเหมือนว่า “แม้ว่าจะมีพระคาร์ดินัลชาวแอฟริกันที่มีคุณสมบัติเหมาะสมอย่างยิ่งที่จะเป็นพระสันตะปาปา แต่คำถามเร่งด่วนที่สุดดูเหมือนจะเป็นมรดกของพระสันตะปาปาฟรานซิส”

มีแนวโน้มว่าจะมีปัจจัยอื่น ๆ ที่มีผลด้วยเช่นกัน พระสันตะปาปาจะทรงต้องเป็นผู้นำคริสตจักรทั่วโลก โดยคำนึงถึงความต้องการและปัญหาในทุกทวีปของโลก

ที่มาของภาพ : Getty Photos

แอฟริกายังคงพยายามฟื้นตัวจากมรดกของการล่าอาณานิคม บาทหลวงโจเซฟ นยามุงกา ผู้เป็นผู้อำนวยการฝ่ายจิตวิญญาณของคณะคาทอลิกแห่งสถาบันเซนต์แอนน์ในกรุงไนโรบีของเคนยา กล่าวโต้แย้ง

บาทหลวงรูปดังกล่าวระบุอีกว่า แอฟริกาเป็น “ทวีปหนึ่งที่ได้รับบาดแผลในเรื่องนี้”

“เรามีสงครามอยู่ทุกหนทุกแห่ง ทั้งในคองโกและซูดาน

“คุณต้องการใครสักคนที่สงบและมั่นคงเมื่อคุณดูแลคริสตจักรขนาดใหญ่ ในฐานะพระสันตะปาปา ไม่ควรมีอะไรมาทำให้คุณเสียสมาธิจากงานนี้”

บาทหลวงนยามุงกาโต้แย้งว่า คริสตจักรคาทอลิกในแอฟริกาจำเป็นต้องมุ่งเน้นไปที่การค้นหาเอกลักษณ์ของตนเอง เพื่อที่จะให้บริการประชาชนทั่วไปได้ดีขึ้น

“คำถามก็คือ แอฟริกาต้องการอะไรในตอนนี้ จะเป็นพระสันตะปาปาหรือกลับไปที่รากเหง้าของเราและค้นหาว่าอะไรกำลังกัดกินประชาชนของเราอยู่

ที่มาของภาพ : Getty Photos

พระสันตะปาปาลีโอที่ 14 ประสูติในสหรัฐฯ และทรงใช้เวลาส่วนใหญ่ในอเมริกาใต้

แน่นอนว่าแอฟริกาไม่ใช่ทวีปเดียวที่มีความขัดแย้ง โดยมีสงครามที่ยังคงดำเนินต่อไปในตะวันออกกลางและยุโรป พระสันตะปาปาองค์ใหม่จะต้องนำคริสตจักรของพระองค์ฝ่าฟันอุปสรรคต่าง ๆ ตั้งแต่การก้าวขึ้นสู่อำนาจของผู้นำเผด็จการไปจนถึงความวุ่นวายทางการเงิน

พระองค์จะทรงต้องสามารถตอบสนองความต้องการของผู้ศรัทธาในประเทศซีกโลกใต้ (Worldwide South) ที่คริสตจักรนิกายโรมันคาทอลิกกำลังเติบโต แต่พระองค์ยังต้องทรงเป็นแรงบันดาลใจและช่วยทำให้คริสตจักรในยุโรปเติบโตด้วย ซึ่งสำนักวาติกันกล่าวว่า เป็นพื้นที่ที่มีพลวัตน้อยที่สุด

บาทหลวงนโจโรเกกล่าวว่า คณะผู้เลือกตั้งพระคาร์ดินัลกำลังมองหา “ผู้สมัครที่สามารถรับใช้คริสตจักรสากลได้ดีที่สุด โดยไม่คำนึงถึงสัญชาติหรือเชื้อชาติ”

สมเด็จพระสันตะปาปาลีโอที่ 14 ทรงเป็นผู้รับฟัง สามารถทำให้กลุ่มต่างๆ ที่แตกต่างกันในคริสตจักรรู้สึกว่าได้รับการรับฟัง

แต่ที่สำคัญกว่านั้น พระองค์ทรงมีพระทัยที่ยืนหยัดทั้งในประเทศซีกโลกเหนือและซีกโลกใต้ บาทหลวงนโจโรเก ชี้ให้เห็นว่าแม้ว่าพระองค์จะประสูติในสหรัฐอเมริกา แต่สมเด็จพระสันตะปาปาลีโอที่ 14 ทรงใช้เวลาหลายปีในการทำหน้าที่เผยแผ่ศาสนาในเปรู

“พระองค์เสด็จเยือนครบทั้ง 50 ประเทศที่คณะนักบุญออกัสตินของพระองค์ทำงานอยู่ พระองค์เสด็จเยือนกรุงไนโรบีเมื่อเดือน ธ.ค. ปีที่แล้ว และทรงริเริ่มสร้างเขตศาสนา (parishes) และโครงการต่างๆ ในแทบทุกประเทศในแอฟริกาที่คณะของพระองค์ทำงานอยู่”

แม้จะไม่ใช่ชาวแอฟริกา แต่สมเด็จพระสันตะปาปาลีโอที่ 14 อาจทรงสามารถเชื่อมโยงกับความต้องการของผู้ศรัทธาชาวแอฟริกาได้