‘ฉันเกือบเสียชีวิตตอนอายุ 22 เพราะหัวใจวาย' เหตุใดโรคหัวใจในผู้หญิงตรวจหายากกว่าผู้ชาย ?

• • Author, เคท โบวี
  • Feature, ทีมข่าวสุขภาพ (World Provider World Wisely being)
• 21 ธันวาคม 2025, 13:Forty eight +07

“ฉันคิดว่าตัวเองแข็งแกร่งมาก…แล้วจู่ ๆ ฉันก็ล้มลงไปกลางโรงยิม และไม่มีใครรู้เลยว่าฉันเป็นอะไร”

ชีวิตของเคทลิน ลอว์เรนซ์ เปลี่ยนไปทันทีเมื่อเธออายุได้ 22 ปี เธอประสบกับภาวะหัวใจวายเฉียบพลันขณะเล่นเนตบอลระดับสูง (elite-level netball)

ในฐานะที่เธอเป็นผู้หญิงที่ดูแข็งแรงและมีสุขภาพดี เธอไม่เคยคิดมาก่อนว่าเธออาจมีปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ

แต่นี่เป็นปัญหาที่พบได้ทั่วไป โรคหัวใจและหลอดเลืoดเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับหนึ่งของโลกทั้งในผู้ชายและผู้หญิง แต่ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าผู้หญิงมักไม่รู้ตัวว่าตนเองอาจมีความเสี่ยง

เคทลิน กล่าวว่าวันที่เธอหมดสติในเดือน ต.ค. 2023 จะมีความหมายสำคัญสำหรับช่วงชีวิตที่เหลือของเธอ เธอจำไม่ได้ว่ากำลังวอร์มร่างกายเพื่อเตรียมแข่งเนตบอล จำได้เพียงว่ารู้สึกคลื่นไส้เล็กน้อย

“สิ่งต่อไปที่ฉันรู้คือมีเจ้าหน้าที่พยาบาลเข้ามาประชิดตัวฉัน” หญิงสาววัย 24 ปีจากกรุงลอนดอนเล่าให้ฟัง

หลังจากล้มลง เธอหมดสติไปหกนาที “พวกเขาไม่รู้จริงๆ ว่าฉันเป็นอะไร” เธอบอก

หลังได้รับการตรวจที่โรงพยาบาลทำให้พบว่าหัวใจของเธอเต้นผิดปกติ และเธอได้รับการติดตั้งเครื่องบันทึกคลื่นไฟฟ้าหัวใจแบบพกพาขนาดเล็กเพื่อเฝ้าติดตามการทำงานของหัวใจ จากนั้นเธอก็เริ่มกลับมาเล่นกีฬาอีกครั้งอย่างค่อยเป็นค่อยไป

of ได้รับความนิยมสูงสุด

แต่ในเดือน ส.ค. ปีที่แล้ว หลังจากการแข่งขันเนตบอลในช่วงสุดสัปดาห์ที่อากาศร้อนจัด เธอได้รับโทรศัพท์จากโรงพยาบาล ซึ่งแพทย์ของเธอตรวจพบอัตราการเต้นของหัวใจที่น่าเป็นห่วง

เครื่องบันทึกของเธอตรวจพบภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะอย่างรุนแรง ซึ่งเป็นจังหวะการเต้นของหัวใจที่ผิดปกติ อัตราการเต้นของหัวใจของเคทลินสูงถึง 294 ครั้งต่อนาที เป็นเวลา 11 วินาที ซึ่งสูงกว่าช่วง 100-170 ครั้ง ที่คนในวัยของเธอควรจะเป็นขณะออกกำลังกาย

แพทย์บอกเธอว่า นี่อาจทำให้เธอเสียชีวิตได้

เธอได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคหัวใจที่หายากที่เรียกว่า โรคกล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติที่ทำให้เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ ซึ่งหมายความว่าเซลล์ของเนื้อเยื่อกล้ามเนื้อไม่พัฒนาอย่างที่ควรจะเป็น

เคทลินไม่รู้เลยว่าโรคนี้เป็นโรคทางพันธุกรรมในครอบครัวของเธอ แพทย์ยังบอกเธอด้วยว่าเธอจะไม่สามารถเล่นเนตบอลระดับสูงได้อีกต่อไป

เคทลินไม่รู้เลยว่าโรคนี้เป็นโรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมในครอบครัวของเธอ “มันเป็นสิ่งที่แย่ที่สุดเท่าที่ฉันจะเคยได้ยินมา” เธอกล่าว

“ไม่ใช่โรคที่เกิดแค่ในผู้ชายสูงอายุ”

สมาพันธ์หัวใจโลก (World Heart Federation – WHF) ระบุว่า โรคหัวใจและหลอดเลืoดในผู้หญิงมักได้รับการวินิจฉัยและรักษาไม่เพียงพอ ซึ่งเป็นผลมาจากความเข้าใจผิดและการขาดความตระหนักรู้ทั้งในหมู่ผู้ป่วยและแพทย์

“ทุกวัน เราพบผู้หญิงที่ไม่รู้ตัวว่ากำลังมีภาวะหัวใจและหลอดเลืoดผิดปกติ” บอร์จานา เพอร์วาน ประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายปฏิบัติการของสมาพันธ์หัวใจโลก กล่าว

อาการของโรคหัวใจวาย ซึ่งมักเป็นสัญญาณแรกของโรคที่ซ่อนอยู่ อาจสังเกตได้ยากในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย

อาการที่พบบ่อยที่สุดของโรคหัวใจวาย คือ อาการเจ็บหน้าอก ซึ่งผู้หญิงมักไม่รู้สึกเจ็บหน้าอกโดยตรง แต่ความเจ็บปวดอาจกระจายไปทั่วบริเวณไหล่ คอ ขากรรไกร แขน หน้าท้อง และหลังด้วย

นอกจากนี้ ผู้หญิงอาจมีอาการวิตกกังวลโดยไม่มีสาเหตุ คลื่นไส้ เวียนศีรษะ หายใจถี่ ใจสั่น และเหงื่อกาฬไหลออก อาการเหล่านี้อาจเกิดขึ้น หลังจากมีอาการอ่อนเพลียโดยไม่มีสาเหตุ

บุคลากรทางการแพทย์ก็อาจมองข้ามอาการเหล่านี้ได้เช่นกัน เพอร์วานกล่าวว่า เธอเคยพบเจอกับตัวอย่างมากมายนับไม่ถ้วน รวมถึงผู้ป่วยหญิงอายุ 27 ปี ที่เพิ่งคลอดบุตรและได้รับการวินิจฉัยผิดพลาดว่าอาการของเธอคือภาวะซึมเศร้าหลังคลอด

“ผู้หญิงมีแนวโน้มที่จะมีอาการจนเข้าโรงพยาบาลน้อยกว่า” เธอกล่าว “พวกเธอมีแนวโน้มที่จะได้รับการรักษาที่ทันท่วงทีและเพียงพอน้อยกว่าผู้ชาย และแม้จะอยู่ในโรงพยาบาลแล้ว พวกเธอก็มีโอกาสรอดชีวิตน้อยกว่า”

สมาพันธ์หัวใจโลกระบุว่า โรคหัวใจและหลอดเลืoดเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตในผู้หญิงถึง 30%

ข้อมูลจากมูลนิธิหัวใจแห่งอังกฤษ (British Heart Foundation) ในปี 2021 เผยให้เห็นว่าผู้หญิงกว่า 9 ล้านคนเสียชีวิตจากโรคนี้ทั่วโลกในปีนั้น ซึ่งมากกว่าจำนวนประชากรของประเทศสวิตเซอร์แลนด์เสียอีก

“นี่ไม่ใช่โรคที่เกิดแค่ในผู้ชายสูงอายุ และนั่นเป็นความเข้าใจผิดที่อันตรายมาก” เพอร์วานกล่าว

เราจะป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลืoดนี้ได้อย่างไรบ้าง ?

เพอร์วานกล่าวว่า โรคหัวใจทางพันธุกรรม เช่นเดียวกับกรณีของเคทลิน เป็นสาเหตุของการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรจากโรคหัวใจและหลอดเลืoดประมาณ 20%

เธอกล่าวว่า การขาดความตระหนักรู้เกี่ยวกับโรคหัวใจก็อาจทำให้ความเสี่ยงเพิ่มมากขึ้นด้วยเช่นกัน ดังนั้นจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ผู้คนจะต้องเข้าใจและรู้ว่าตนเองมีประวัติโรคหัวใจในครอบครัวหรือไม่

อีก 80% ของการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรสามารถป้องกันได้ด้วยการปรับปรุงด้านโภชนาการ เพิ่มกิจกรรมที่มีการเคลื่อนไหวของร่างกาย จำกัดการดื่มแอลกอฮอล์ และไม่สูบบุหรี่

“แต่ยังมีสัดส่วนที่สำคัญอีกมากที่เป็นปัจจัยทางสังคมและระบบ ไม่ใช่แค่เพียงทางเลือกของแต่ละบุคคลเกี่ยวกับสิ่งที่พวกเขากินและสิ่งที่พวกเขาซื้อ” เพอร์วานกล่าว

การขาดแคลนการทดลองทางคลินิกในผู้หญิง การศึกษาที่ไม่เพียงพอ และการเข้าถึงการดูแลสุขภาพที่จำกัด ล้วนเป็นปัจจัยที่ทำให้ความเสี่ยงเพิ่มมากขึ้น

องค์การอนามัยโลก (World Wisely being Organisation – WHO) กล่าวว่า ประมาณ 80% ของการเสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลืoดทั่วโลกเกิดขึ้นในประเทศที่มีรายได้ต่ำและปานกลาง ส่วนหนึ่งเป็นเพราะขาดโครงการตรวจหาโรคในระยะเริ่มต้น

ถึงแม้ว่าในภูมิภาคส่วนใหญ่ ผู้ชายจะเสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลืoดมากกว่าผู้หญิงโดยรวม แต่ในบางส่วนของภูมิภาคตะวันออกกลาง แอฟริกาเหนือ และภูมิภาคตอนใต้ของทะเลทรายซาฮารา (Sub – Saharan Africa) เช่น ประเทศกาตาร์ มาลี และคองโก อัตราส่วนกลับกัน โดยผู้หญิงมีอัตราการเสียชีวิตสูงกว่า

“มันคือกล้ามเนื้อที่ทำให้คุณมีชีวิตอยู่ได้”

ตอนนี้เคทลิน ได้รับการติดตั้งเครื่องกระตุ้นหัวใจและเครื่องช็อกไฟฟ้าภายใน ซึ่งจะคอยตรวจสอบการทำงานของหัวใจ หากตรวจพบจังหวะการเต้นที่เป็นอันตรายถึงชีวิตอีกครั้ง เครื่องจะกระตุกไฟฟ้าหัวใจของเธอให้กลับมาเป็นปกติ

หลังจากรอดชีวิตจากวันที่เลวร้ายที่สุดในชีวิต เธอตั้งใจแน่วแน่ที่จะป้องกันไม่ให้นักกีฬาเนตบอลคนอื่น ๆ ต้องเผชิญกับประสบการณ์เดียวกันกับเธอ

หลังจากรณรงค์ร่วมกับสมาคมนักกีฬาเนตบอลและองค์กรการกุศลด้านหัวใจที่ชื่อว่า “Cardiac Probability within the Younger” (อาจแปลเป็นไทยได้ว่าความเสี่ยงต่อโรคหัวใจในเด็กและเยาวชน) ลีกเนตบอลซูเปอร์ลีกของสหราชอาณาจักรก็ได้ตกลงที่จะนำการตรวจคัดกรองหัวใจมาใช้กับนักกีฬาในลีก

ประสบการณ์ของเธอยังสอนให้เธอรู้ว่า คนหนุ่มสาวจำเป็นต้องตระหนักถึงสุขภาพหัวใจของตนเอง “เพราะว่ามันไม่ค่อยมีการพูดถึงมากนักเท่านั้นเอง” เธอบอก

หากใครมีอาการใจสั่น รู้สึกเหมือนหัวใจเต้นแรงจนแทบจะทะลุออกมาจากอก หรือมีอาการหมดสติโดยไม่ทราบสาเหตุ สิ่งแรกที่ต้องตรวจสอบคือหัวใจ เธอกล่าว

“มันคือกล้ามเนื้อที่ทำให้คุณมีชีวิตอยู่ได้ ดังนั้นคุณต้องไปตรวจดู” เธอกล่าวเสริม