ผลสำรวจ ม.หอการค้าไทย ชี้ชัด ประชาชนไม่พอใจการเลือกตั้งผู้บริหารเทศบาล หวังคนใหม่โปร่งใส

ม.หอการค้าไทยและภาคีเผยผลสำรวจ ชี้ชัดประชาชนส่วนใหญ่รับไม่ได้กับการทุจริตในการเลือกตั้งท้องถิ่น โดยเฉพาะกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่ให้ความสำคัญกับความโปร่งใสสูงสุด กังวลเงินซื้อเสียงสะพัด กกต.ถูกจับตาเข้ม

สำนักข่าวอิศรา . รายงานว่า เมื่อวันท่ 2 พฤษภาคม 2568 มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย องค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย) และมูลนิธิเพื่อคนไทย จัดงานแถลงข่าว ‘ผลการสำรวจความคิดเห็นของประชาชน ต่อการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล และนายกเทศมนตรี

รศ.ดร.เสาวณีย์ ไทยรุ่งโรจน์ที่ปรึกษาประจำสภามหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย นำเสนอผลการสำรวจ โดยมีกลุ่มเป้าหมายการสำรวจคือ ประชาชน จำนวน 1,020 ตัวอย่างทั่วประเทศ (สำรวจระหว่างวันที่ 16-25 เมษายน 2568) ประกอบด้วย กลุ่มประชาชนทั่วไปผู้มีสิทธิ์เลือกตั้ง จำนวน 711 ตัวอย่าง และ กลุ่มประชาชนที่ยังไม่มีสิทธิ์เลือกตั้ง (อายุ 15 ปี) จำนวน 309 ตัวอย่าง

รศ.ดร.ธนวรรธน์ พลวิชัย อธิการบดีมหาวิทยาลัยหอการค้าไทย และประธานที่ปรึกษาศูนย์พยากรณ์เศรษฐกิจและธุรกิจ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย กล่าวว่า ครั้งแรกที่มหาวิทยาลัยทำงานกับภาคีภาคสังคม โดยเริ่มขยายขอบเขตการต่อต้านคอร์รัปชันลงถึงฐานหน่วยเลือกตั้งหน่วยแรก เริ่มจากการเลือกตั้งนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด (องค์การบริหารส่วนจังหวัด) ซึ่งเป็นหน่วยสำคัญพื้นฐานในระดับพื้นที่หรือจังหวัด รวมทั้งเทศบาลเป็นกำลังสำคัญ การเมืองเป็นหน่วยเศรษฐกิจสังคมในระดับจุลภาค หรือระดับย่อย เชื่อมต่อถึงนายกองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) ถ้าเราต่อซีรีส์ผลสำรวจลักษณะนี้ได้ และก่อนจะถึง สส. เราจะเห็นพัฒนาการระบบแนวคิด ทัศนคติประชาชนที่มีต่อระบบเลือกตั้ง เราจะเริ่มเห็นพัฒนาการเปลี่ยนแปลงเพราะเราทำงานวิชาการระดับประเทศ

รศ.ดร.ธนวรรธน์ กล่าวถึงผลสำรวจว่า ทั้งสองกลุ่มเป้าหมายชัดเจนว่า ประชาชนมองว่าการโกงเป็นสิ่งไม่ดี พร้อมจะปฏิเสธคนไม่ดี ถ้าได้ทราบประวัติหรือข้อบกพร่อง จะเป็นปัจจัยสำคัญในการตัดสินใจเลือก แต่น่าเสียดายที่ผลเลือกตั้งที่ออกมาทุกครั้งมีความล้มเหลวเกิดขึ้น ประชาชนจะตอบปานกลางกับน้อย แปลว่าไม่โปร่งใส ผลสำรวจบอกซื้อเสียง 1,100 บาทต่อหัว แต่ในสนามจริง 2,000 บาทก็มี จึงขอฝากคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ด้วย

สำหรับเยาวชนอายุ 15-17 ปี ยังไม่มีสิทธิเลือกตั้ง ชัดเจนว่า เน้นความโปร่งใสอันดับ 1 ขณะที่ประชาชนอายุ 18 ปีขึ้นไป ให้ความสำคัญเรื่องนี้ลำดับท้ายๆ ทำให้ภาคีและมหาวิทยาลัยเห็นร่วมกันว่า ยังมีความหวังกับคนรุ่นใหม่ เอาเด็กมาเติมน้ำใสไล่น้ำเสีย

“ผมขอสรุป ผลสำรวจชัดเจนประชาชนปฏิเสธผู้นำองค์กรที่ไม่ซื่อสัตย์สุจริต และพร้อมจะร่วมมือทุกภาคส่วนในการกำจัดคอร์รัปชันให้สิ้น ไม่ยอมรับผู้นำที่ไม่โปร่งใสแต่ทำผลงาน ส่วนแนวทางในอนาคต ตัวเลข CPI ไทยอันดับ 108 คะแนน 34 คะแนน ในรอบ 20 ปีที่ผ่านมา เราไม่เคยได้ 40 คะแนน ทำไมเวียดนามทำได้ 40 คะแนน เพราะเวลาเราพูดถึงขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ นักลงทุนจะมองเรื่องคอร์รัปชันเป็นสำคัญ ถ้าต้องจ่ายเงินจะไม่น่าสนใจในการลงทุน ในขณะที่เวียดนามมีเสน่ห์ในการลงทุน ดังนั้น การที่ในระดับท้องถิ่นยังมีการซื้อเสียง มีการทุจริตและน่าจะมีเงินสะพัดมาก ยิ่งหากมีการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจการเมืองหลังพฤษภาคม ตัวเลขเงินสะพัดน่าจะมากกว่านี้” รศ.ดร.ธนวรรธน์ กล่าว

รศ.ดร.ธนวรรธน์ กล่าวด้วยว่า คาดหวังว่า กกต. น่าจะทำงานเข้มข้นขึ้นในการสกัดการซื้อเสียง เพื่อให้ได้คนโปร่งใส ผลสำรวจยังบอกว่า ในอนาคตของภาคีภาคสังคมทั้งองค์กรต่อต้านคอร์รัปชันฯ และอีกหลายองค์กร จะขับเคลื่อนงานในระดับพื้นที่มากขึ้น เพราะประชาชนต้องการมีส่วนร่วม เหมือนสุนัขเฝ้าบ้าน จะทำให้ภาคประชาชนมีพลัง การสำรวจเทศบาลจึงสำคัญในอันดับต้นๆ เพราะเป็นการเลือกตั้งในระดับพื้นฐาน ถ้ามีการทุจริตในการเลือกตั้งระดับนี้ การเลือกตั้งระดับอื่นย่อมจะมีตามมาด้วย ด้านวิเชียรมองว่า ผลสำรวจระบุว่า ประชาชนในเขตเทศบาลต่างๆ รับทราบและไม่ยอมรับคนโกง ประชาชนทราบว่ามีการทุจริตคอร์รัปชันกว้างขวาง และทราบว่าการทุจริตมีผลต่อมิติต่างๆ ในชีวิตความเป็นอยู่ จึงไม่พอใจกับผลงานของผู้บริหารเทศบาลในอดีต พอใจน้อยมาก ปานกลาง และไม่พอใจเป็นส่วนมาก ทราบด้วยว่ามีการทุจริตและจะให้สตางค์ แต่คราวนี้บอกว่า ผมจะไม่เลือกคนไม่โกง แสดงว่า ประชาชนไม่พอใจสิ่งที่เกิดขึ้นในอดีต มีพอใจไม่ถึง 10%

“ถ้าผมเป็นผู้บริหารองค์กรทำได้ประมาณนี้ ผู้ถือหุ้นคงให้ผมออก เมื่อเลือกตั้งเสร็จแล้ว ประชาชนยังอยากมีส่วนร่วมติดตาม ตรวจสอบ รู้จักการเข้าถึงช่องทางข้อมูล ACT AI หมาเฝ้าบ้าน ผมว่าเป็นนิมิตหมายที่ดีมาก ที่ผ่านมา มีการลงโทษเอาผิดกับผู้รับตำแหน่งในท้องถิ่นมีมากพอสมควร นับเป็นปรากฏการณ์ที่ดี สิ่งเหล่านี้ เรารับทราบและไม่ยอมรับ งานสำรวจฯ นี้เป็นส่วนหนึ่งในโครงการชื่อ 1 สิทธิ์พลิกชีวิตมหาศาล ที่มีภาคสังคมหลายองค์กรทำร่วมกัน อยากเชิญชวนประชาชนว่าท่านไปใช้สิทธิ์ แต่หากว่าไม่มีตัวเลือก ก็ไปกาโนโหวต” รศ.ดร.ธนวรรธน์ ระบุ

รศ.ดร.ธนวรรธน์ กล่าวตอบคำถามกรณีเม็ดเงินสะพัด 4 หมื่นกว่าล้านบาท เทียบกับ องค์การบริหารส่วนจังหวัดก่อนหน้านี้ และ เลือกตั้งใหญ่ ว่า เทียบกับ องค์การบริหารส่วนจังหวัดเป็นมูลค่าใกล้เคียงกัน 2-4 หมื่นล้านบาท ส่วนเลือกตั้งระดับประเทศ เงินสะพัด 3-5 หมื่นล้านบาท (ประเมินทางวิชาการ) หากมีอุบัติเหตุทางการเมือง การวางรากฐานทางการเมืองท้องถิ่นและการเชื่อมโยงจังหวัดจะยิ่งทำให้เม็ดเงินสะพัดสูงขึ้น

ทางด้าน นายวิเชียร พงศธร ประธานกรรมการมูลนิธิ “เพื่อคนไทย” กล่าวว่า จากผลสำรวจระบุว่า ประชาชนในเขตเทศบาลต่างๆ รับทราบและไม่ยอมรับคนโกง ประชาชน ทราบว่ามีการทุจริตคอร์รัปชันกว้างชวาง และทราบว่าการทุจริตมีผลต่อมิติต่างๆในชีวิตความเป็นอยู่ จึงไม่พอใจกับผลงานของผู้บริหารเทศบาลในอดีต พอใจน้อยมาก ปานกลาง และไม่พอใจเป็นส่วนมาก ทราบด้วยว่ามีการทุจริตและจะให้สตางค์ แต่คราวนี้บอกว่า จะไม่เลือกคนไม่โกง แสดงว่า ประชาชนไม่พอใจสิ่งทีเกิดขึ้นในอดีต มีพอใจไม่ถึง 10 % ถ้าเป็นผู้บริหารองค์กรทำได้ประมาณนี้ ผู้ถือหุ้นคงให้ออก

เมื่อเลือกตั้งเสร็จแล้ว ประชาชนยังอยากมีส่วนร่วมติดตาม ตรวจสอบ รู้จักการเข้าถึงช่องทางข้อมูล ACT Ai หมาเฝ้าบ้าน ผมว่าเป็นนิมิตรหมายที่ดีมาก ที่ผ่านมา มีการลงโทษเอาผิดกับผู้รับตำแหน่งในท้องถิ่นมีมากพอสมควร นับเป็นปรากฏการณ์ที่ดี สิ่งเหล่านี้ เรารับทราบและไม่ยอมรับ งานสำรวจฯนี้เป็นส่วนหนึ่งในโครงการชื่อ “1 สิทธิ์พลิกชีวิตมหาศาล” ที่มีภาคสังคมหลายองค์กรทำร่วมกัน อยากเชิญชวนประชาชนว่าท่านไปใช้สิทธิ์ แต่หากว่าไม่มีตัวเลือก ก็ไปกาโนโหวต คราวหน้าหวังว่า ท่านจะมีโอกาสได้คนดี ทำงานด้วยความโปร่งใส พัฒนางานท้องถิ่นให้ดีขึ้น ก็คือชีวิตของประชาชนจะเปลี่ยนไปในทางที่ดีขึ้น

นายวิเชียร กล่าวด้วยว่า คราวหน้าหวังว่าจะมีโอกาสได้คนดี ทำงานด้วยความโปร่งใส พัฒนางานท้องถิ่นให้ดีขึ้น ก็คือชีวิตของประชาชนจะเปลี่ยนไปในทางที่ดีขึ้น อย่างไรก็ตาม การเลือกตั้งคราวนี้อาจไม่กล้าหวังผลเลิศ เรามีความหวังกับเยาวชนอายุ 15-17 ปี จะเข้ามาร่วมพัฒนาความเป็นประชาธิปไตยของเราให้เข้มแข็งได้ แม้โอกาสไม่ได้เกิดขึ้นครั้งเดียวหรือเกิดขึ้นเร็ว แต่เราจะเห็นพัฒนาการในระบบประชาธิปไตยที่ให้ความหวังและเราต้องเรียนรู้ต่อไป

“จากผลโพลคำตอบทีเราได้ ต่อให้เรารับเงิน ก็จะไม่เลือก ใครลงทุนต้องคิดหนัก กลัวเงินสูญเปล่า หวังว่าจะมีสติมากขึ้นในการลงทุนแบบนี้ ประการ 2 ประชาชนระบุชดเจนพร้อมติดตามตรวจสอบเลือกตั้งด้วยให้มีความโปร่งใส นำสู่จุดที่ท่านอธิการบดีคาดหวัง กกต.น่าจะทำงานได้มีประสิทธิภาพมากขึ้นทำให้โอกาสในการที่เรา หรือประชาชนได้คนดีซื่อสัตย์สุจริตได้มากขึ้น แต่แน่นอน การเปลี่ยนแปลงจะไม่เกิดขึ้นทันทีแต่จะเป็นพัฒนาการที่ทำให้ได้คนดีทำหน้าที่ในท้องถิ่นในสัดส่วนที่มากขึ้นเรื่อยๆ” นายวิเชียร กล่าว

ดร.มานะ นิมิตรมงคล ประธานองค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย) กล่าวว่า รูปแบบการโกง พฤติกรรมการโกงในภาครัฐและในท้องถิ่นไม่แตกต่าง และมีผลต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ สาธารณูปโภค โครงสร้างพื้นฐานของประเทศ

จากผลสำรวจนี้ เป็นเรื่องดีที่ได้เห็นข้อมูลความเห็นของประชาชนในพื้นที่จริงๆ การเลือกตั้ง องค์การบริหารส่วนจังหวัด ก่อนหน้านี้ เราก็มีผลวิจัยสะท้อนให้เห็นผลกระทบการทุจริตต่อประชาชนในหมู่บ้าน และชัดเจนว่า ประชาชนอยากเห็นการเปลี่ยนแปลง เลือกตั้งครั้งนี้ เทศบาลทั่วประเทศสามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงได้มาก

หากประชาชนผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งเปลี่ยนวิธีการตัดสินใจเลือกตั้ง ไม่ยอมแลกการซื้อสิทธิ์ขายเสียง ในการเลือกตั้งครั้งนี้ขอให้ยึดหลัก 1 สิทธิ์พลิกชีวิตมหาศาล ก็จะเป็นการสร้างแนวพัฒนาที่ดีทางการเมือง สิ่งที่ ACT และภาคีพยายามเผยแพร่ข้อมูลเหล่านี้ไปถึงระดับชุมชนเพื่อให้เข้าใจมากขึ้น

ดร.มานะ กล่าวอีกว่า เป็นที่น่าสนใจ สำหรับเงินซื้อเสียงในการเลือกตั้งท้องถิ่น เดิม องค์การบริหารส่วนจังหวัด700-800 บาท ต่อหัว แต่ครั้งนี้ หน่วยเลือกตั้งเล็กลง จำนวนเงินซื้อเสียงจะมากขึ้น ในระดับ อบต. ที่มีงบลงทุนหรือมีผลประโยชน์สูง หรือแหล่งท้องเที่ยวอัตราการซื้อเสียงจะมีผลประโยชน์มากขึ้น บางจุดพุ่งไป 10,000 กว่าบาท แต่แง่การดำเนินคดี น่าผิดหวัง หน่วยงาน กตต นำจับ นำคนผิดมาลงโทษได้น้อยมาก ประชาชนรู้ดีว่า พื้นที่ตรงนั้นมีการซื้อเสียง คัร้งนี้ก็มีอีกแต่น่าผิดหวังที่ กกต.จับคนผิดมาลงโทษได้น้อยมาก หวังว่า ความตื่นตัวของประชาชนจะช่วยกันเฝ้าระวัง บันทึกหลักฐาน แชร์ในโซเขียลมีเดียจะช่วยกระตุ้นให้ กกต.ทำงานได้มากขึ้น